Türkiye ile Yunanistan arasında süregelen deniz yetki alanları anlaşmazlığı yeniden gündemde. Dışişleri Bakanlığı, Yunanistan’ın Avrupa Birliği mevzuatına dayanarak hazırladığı “Deniz Mekansal Planlaması” kapsamında, Ege Denizi ve Doğu Akdeniz’de Türkiye’nin deniz yetki alanlarını ihlal ettiğini belirtti. Bakanlık tarafından yapılan açıklamada, Yunanistan’ın bu tek taraflı adımlarının Türkiye açısından hiçbir hukuki geçerliliği olmadığı açıkça vurgulandı.
Türkiye’den Yunanistan’a Net Mesaj: Hukuki Geçerliliği Yok
Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan yazılı açıklamada, Yunanistan’ın son olarak yayımladığı Deniz Mekansal Planlaması belgesinde yer alan bazı bölgelerin Türkiye’nin deniz yetki alanlarını kapsadığına dikkat çekildi. Türkiye, bu planlamaların tek taraflı tasarruflar olduğunu ve uluslararası deniz hukukuna aykırı şekilde hazırlandığını belirterek, kabul edilemeyeceğini duyurdu.
Açıklamada, “Ege Denizi ve Doğu Akdeniz gibi coğrafi olarak kapalı veya yarı kapalı denizlerde, ilgili kıyıdaş ülkeler arasında karşılıklı mutabakat sağlanmadan yapılacak tek taraflı düzenlemeler kabul edilemez” ifadelerine yer verildi.
Uluslararası Hukuka Vurgu: Türkiye İşbirliğine Açık
Açıklamanın devamında Türkiye’nin, bölgesel istikrar ve iş birliği konusunda her zaman yapıcı bir tutum benimsediği belirtildi. Dışişleri Bakanlığı, “Türkiye, Ege Denizi’nde çevre dahil olmak üzere kıyıdaş devletler arasında iş birliğini teşvik eden uluslararası hukuk çerçevesinde, Yunanistan ile eşit koşullarda görüşmeye ve ortak çözümler üretmeye hazırdır” diyerek diyalog çağrısını yineledi.
Ancak bu çağrıya rağmen Yunanistan’ın attığı tek taraflı adımların, bölgede barış ve istikrarı zedelediği ifade edildi.
7 Aralık 2023 Atina Bildirgesi Hatırlatması
Türkiye’nin Yunanistan ile ilişkilerde gerilimi tırmandırmak yerine iyi komşuluk ve dostane ilişkiler ruhunu ön plana çıkardığı da vurgulandı. 7 Aralık 2023 tarihinde iki ülke arasında imzalanan “Atina Bildirgesi”ne atıfta bulunulan açıklamada, tarafların uluslararası hukuk, hakkaniyet ve diplomasi çerçevesinde sorunları çözme iradesi göstermesi gerektiği ifade edildi.
Bakanlık açıklamasında şu ifadelere yer verildi: “Ülkemiz, Atina Bildirgesi doğrultusunda samimi ve kapsamlı bir çözüm anlayışını desteklemekte, deniz yetki alanlarının belirlenmesinde diyalog ve işbirliğini ön planda tutmaktadır. Bu çerçevede, Türkiye tarafından hazırlanan Deniz Mekansal Planlaması UNESCO ve Birleşmiş Milletlerin ilgili kurumlarına da iletilmiştir.”
Ege ve Doğu Akdeniz’de Gerilim Yeniden Yükseliyor
Yunanistan’ın bu hamlesi, Türkiye-Yunanistan ilişkilerinde yeni bir gerilim dalgasının kapısını aralarken, Ege Denizi’nde deniz yetki alanları konusunda yaşanan ihtilaf uzun yıllardır çözüm bekleyen konular arasında yer alıyor. Özellikle son yıllarda her iki ülkenin de deniz alanlarına ilişkin yaptığı açıklamalar ve askeri tatbikatlar, bölgede tansiyonu yükseltmişti.
Türkiye, daha önce de Doğu Akdeniz’de ilan edilen bazı anlaşmaları tanımadığını açıklamış, bu doğrultuda Libya ile deniz yetki sınırlandırma anlaşması imzalayarak bölgede denge kurmaya çalışmıştı.
Dışişleri Bakanlığı: Oldu-Bitti Girişimlerine Göz Yummayız
Açıklamanın en çarpıcı bölümlerinden biri ise şu ifadeler oldu: “Yunanistan’ın bu tür oldu-bitti girişimleri, geçmişte olduğu gibi bugün ve gelecekte de Türkiye için hiçbir şekilde bağlayıcılık taşımayacaktır. Ülkemiz, egemenlik haklarını her platformda ve her zeminde savunmaya devam edecektir.”
Bu net mesaj, Türkiye’nin bölgesel hak ve menfaatlerinden ödün vermeyeceğini ve Ege ile Doğu Akdeniz’deki haklarını korumakta kararlı olduğunu ortaya koydu.