ATV ekranlarında yayınlanan ve Osmanlı Devleti’nin kuruluş dönemini anlatan Kuruluş Osman dizisi, tarihî karakterleriyle büyük ilgi görüyor. Diziye katılan her yeni karakterin gerçek tarihteki yeri ve etkisi izleyiciler tarafından merak ediliyor. Kuruluş Osman dizisinde Argun Han kimdir? Argun Han tarihte gerçek mi? Hangi soydan geliyor? Nasıl ve nerede öldü? İşte tarihte Argun Han hakkında tüm merak edilenler…
Kuruluş Osman Argun Han Kimdir?
Kuruluş Osman dizisine dâhil olan Argun Han, aslında tarihî bir kişiliktir ve Moğol İmparatorluğu’na bağlı İlhanlıların dördüncü hükümdarıdır. 1284-1291 yılları arasında İlhanlı tahtında bulunmuş ve bu dönemde Asya ve Orta Doğu’daki siyasi dengeleri değiştiren önemli hamlelerde bulunmuştur.
Argun Han, babası Abaka Han gibi Budist inancına sahipti ve Moğol yönetimi altında birden fazla dinin etkili olduğu bir dönemde hüküm sürdü. Ancak onun hükümdarlık dönemi, özellikle İlhanlılar ve Memlükler arasındaki çatışmalarla, Avrupa ile kurduğu diplomatik ilişkilerle ve Moğolların iç çekişmeleriyle anılmaktadır.
Argun Han Tarihte Gerçek mi? Var mıydı?
Evet, Argun Han tarihte gerçek bir kişiliktir ve İlhanlı Devleti’nin önemli hükümdarlarından biri olarak kayıtlara geçmiştir.
Kuruluş Osman dizisinde canlandırılan Argun Han karakterinin gerçek tarihteki kişiliğine ne kadar uygun olduğu dizinin ilerleyen bölümlerinde netleşecektir. Ancak dizide Moğol hükümdarlarının Osmanlı Beyliği’ne karşı tutumları ele alındığı için Argun Han’ın da Osmanlı’nın kuruluş döneminde etkili bir figür olarak ele alınması mümkündür.
Tarihî kaynaklara göre, Argun Han’ın Osmanlı Devleti ile doğrudan bir teması olmamıştır. Ancak onun İlhanlılar içindeki politikaları ve Memlükler ile olan mücadelesi, Anadolu’daki siyasi dengeleri etkilemiştir.
Argun Han’ın Soyu
Argun Han, doğrudan Cengiz Han’ın soyundan gelen bir Moğol hükümdarıdır. İşte onun soy ağacı:
- Cengiz Han (Moğol İmparatorluğu’nun kurucusu)
- Tuluy (Cengiz Han’ın en küçük oğlu)
- Hülâgû Han (İlhanlılar’ın kurucusu ve Batı Asya fatihi)
- Abaka Han (İlhanlıların üçüncü hükümdarı)
- Argun Han (İlhanlıların dördüncü hükümdarı)
Argun Han, büyük dedesi Cengiz Han’ın dünya hakimiyeti vizyonunu devam ettiren bir hükümdar olarak tanınmaktadır. Ancak İlhanlılar döneminde özellikle Orta Doğu’daki siyasi ve dinî mücadeleler ön plana çıkmıştır.
Argun Han’ın Hükümdarlık Dönemi (1284-1291)
Argun Han, 1284 yılında İlhanlı tahtına geçmiştir. Babası Abaka Han’ın ölümünden sonra taht kavgası yaşanmış ve amcası Ahmed Teküder tahta oturmuştur. Ancak, Argun Han bunu kabul etmeyerek, amcasına karşı bir isyan başlatmıştır. Ahmed Teküder’i devirdikten sonra İlhanlı hükümdarı olmuştur.
Argun Han’ın hükümdarlık dönemindeki en önemli olaylar şunlardır:
1. Avrupa ile Franco-Moğol İttifakı Kurma Çabaları
Argun Han, İlhanlı Devleti’nin Müslüman Memlükler ile olan savaşında Hristiyan Avrupalılarla ittifak kurmaya çalışmıştır.
- Fransa ve Papa’ya mektuplar göndermiş ve Moğolların Memlükleri yenmesi için yardım istemiştir.
- Papa IV. Nicolas’a yazdığı mektupta, Hristiyanlarla ortak bir saldırı düzenlemek istediğini belirtmiştir.
- Ancak, Avrupalılar doğrudan bir askerî destek sunmamış ve Argun Han’ın beklentileri karşılanmamıştır.
Bu dönemde Haçlı Seferleri’nin sona ermiş olması ve Avrupa’nın kendi iç sorunlarıyla uğraşması, Argun Han’ın beklentilerinin gerçekleşmesini engellemiştir.
2. İlhanlı-Memlük Savaşları
Argun Han, Memlükler ile süregelen savaşları devam ettirmiştir. Memlükler, Moğolların en büyük rakiplerinden biriydi ve özellikle Anadolu ve Suriye toprakları üzerinde büyük bir çekişme yaşanmaktaydı.
Ancak, Argun Han döneminde Memlükler karşısında kesin bir zafer kazanılamamıştır.
3. İç Politikada Çıkan Sorunlar
Argun Han döneminde İlhanlılar içindeki siyasi çekişmeler devam etmiştir.
- İlhanlı bürokrasisi içindeki Müslüman ve Budist etkiler arasında çekişmeler yaşanmıştır.
- Mali krizler ve vergi politikaları, halk arasında huzursuzluklara sebep olmuştur.
Argun Han, bu iç çekişmeleri yönetmeye çalışsa da, iç karışıklıklar İlhanlı Devleti’nin ilerleyen yıllarda zayıflamasına yol açmıştır.
Argun Han Nasıl ve Nerede Öldü?
Argun Han, 7 Mart 1291’de ölmüştür.
Ölüm sebebi hakkında net bir bilgi bulunmamakla birlikte, bazı tarihî kaynaklar zehirlendiğini öne sürmektedir.
Tarihte Moğol hükümdarlarının iç çekişmeler ve suikastlerle tahtlarını kaybettikleri bilindiği için, Argun Han’ın da iç politik çekişmeler sonucu öldürülmüş olabileceği iddia edilmektedir.
Ancak, kesin ölüm nedeni hakkında tarihçiler arasında farklı görüşler bulunmaktadır.
Ölümünden sonra İlhanlı tahtına, oğlu Gazan Han geçmiştir.
Argun Han’ın İlhanlı Devleti’ne Etkisi
Argun Han’ın ölümüyle birlikte İlhanlı Devleti’nin siyasi yapısı değişmiş ve taht kavgaları yeniden başlamıştır.
- Budizm etkisini azaltan bir hükümdardı, ancak tam olarak İslam’a yönelmemiştir.
- Fransa ve Avrupa ile diplomatik ilişkiler kurma çabaları başarısız olmuştur.
- İç karışıklıkları tamamen çözemezken, İlhanlıların siyasi istikrarını kısa bir süre korumuştur.
Argun Han’ın ölümünden sonra yerine geçen Gazan Han, İlhanlıların en büyük ve en güçlü hükümdarlarından biri olmuş, İslam’ı resmi din olarak kabul ederek İlhanlıları büyük ölçüde değiştirmiştir.
Kuruluş Osman Dizisinde Argun Han’ın Rolü
Kuruluş Osman dizisinde Argun Han karakteri, Moğolların Anadolu üzerindeki baskısını ve Osmanlı Beyliği’ne karşı tehditlerini göstermek için kullanılmaktadır.
Ancak, tarihî gerçeklerde Argun Han’ın doğrudan Osmanlı Beyliği ile teması bulunmamaktadır. Çünkü Osmanlı Beyliği, 1299 yılında kurulmuş ve Argun Han bu tarihten önce ölmüştür.
Dizide, Moğolların Anadolu’daki baskınlarının ve İlhanlıların Osmanlı’nın kurucusu Osman Gazi’ye karşı olan tutumlarının işlendiği görülmektedir.
Argun Han Hakkında
Argun Han kimdir?
Moğol İmparatorluğu’na bağlı İlhanlılar’ın dördüncü hükümdarıdır (1284-1291).
Argun Han gerçek mi, yoksa kurgu mu?
Tarihî bir kişiliktir ve İlhanlı tahtında gerçekten bulunmuştur.
Argun Han hangi soydan geliyor?
Cengiz Han’ın torunlarındandır.
Argun Han nasıl öldü?
Bazı kaynaklara göre zehirlenerek öldüğü iddia edilmektedir.
Argun Han Osmanlı’ya karşı savaşmış mıydı?
Hayır, Osmanlı Devleti onun ölümünden sonra kurulmuştur.
Argun Han, İlhanlı tarihinin önemli figürlerinden biri olarak anılmaktadır. Özellikle Orta Doğu’daki siyasi dengeleri değiştiren hamleleri ve Avrupa ile kurduğu ilişkiler, tarihî önemini artırmaktadır.